Extra aandacht voor longkanker in longkanker maand – interview BMS – Wanda de Kanter

Wanda de Kanter, longarts Antoni van Leeuwenhoek “EXTRA AANDACHT VOOR LONGKANKER ONTZETTEND HARD NODIG.”

November staat al jaren bekend als longkankermaand. De maand waarin we wereldwijd stilstaan bij deze vorm van kanker die de meeste dodelijke slachtoffers maakt. “En dat blijft ontzettend hard nodig!”, aldus longarts en anti-tabaksindustrie activiste Wanda de Kanter. “Voor deze ernstige ziekte is relatief véél te weinig aandacht. Terwijl er alleen in Nederland elk jaar zo’n 12.000 nieuwe patiënten bijkomen en 10.000 mensen aan longkanker sterven.”^1,2

https://ourworldindata.org/cancer

Hardnekkige en veelgehoorde misvatting.

Waarom we vaak minder over longkanker horen? Dat heeft volgens de Kanter vooral te maken met het feit dat tot voor kort zo’n 80% van alle longkankerpatiënten binnen 5 jaar overleed.³“Ook al gaat het om enorme aantallen, zoiets bevordert natuurlijk niet de groei en continuïteit van een patiëntenvereniging die deze ziekte op de kaart moet blijven zetten. Wat bovendien meespeelt, is dat longkanker in veruit de meeste gevallen het gevolg is van roken. Waardoor er vaak wordt gedacht: het is je eigen schuld! Dus dan moet je achteraf ook niet om hulp en aandacht zeuren. Maar dat is een absolute misvatting. Roken is helemaal géén vrije keuze. Het is een verslaving die bewust door de tabaksfabrikanten wordt gecreëerd. Ruwe tabak kun je helemaal niet inhaleren. Alleen door het te bewerken en er allerlei stoffen aan toe te voegen wordt het inhaleerbaar gemaakt. En tegelijk zo verslavend dat 2 van de 3 kinderen die een sigaret proberen dagelijkse rokers worden.⁴Ruim 80% van alle rokers wil ermee stoppen. Maar van de mensen die stoppen is 95% binnen een jaar alweer begonnen”⁵, zo stelt de Kanter. Naast longarts is zij o.a. ook voorzitter van de Stichting Rookpreventie Jeugd. En één van de initiatiefnemers samen met Anne Marie van Veen, een jonge moeder met longkanker, achter de aangifte tegen de tabaksindustrie door advocaat BénédicteFicq.

Hoopvolle resultaten met nieuwe therapieën.

Lange tijd bleven de behandelopties bij longkanker beperkt tot opereren, chemo- en/of radiotherapie. Maar hiermee nam de gemiddelde levensverwachting nauwelijks toe. Sinds de komst van de immuun- en targeting-therapieën, ziet de Kanter een positieve ontwikkeling. “We merken dat de 5-jaars overleving met de nieuwe behandelmogelijkheden structureel verbetert.⁶En ik verwacht dat er de komende jaren nog grote stappen worden gemaakt. De immuuntherapieën werken vooral goed bij mensen met tumoren die veel verschillende mutaties vertonen. Dit is met name het geval bij (ex-)rokers. Ofwel zo’n 85% van alle longkankerpatiënten.⁷Over de oorzaak van de niet-rookgerelateerde longkanker, die vooral in Azië veel voorkomt, is nog weinig bekend. Het heeft mogelijk met luchtverontreiniging te maken. Maar er is nog veel onderzoek nodig om meer duidelijkheid te krijgen en de juiste behandelmethoden te vinden.”

In eerder stadium opsporen en behandelen.

“De snelste manier om longkanker op grote schaal terug te dringen, is voorkomen dat kinderen gaan roken. En bestaande rokers te ondersteunen met rookstop-begeleiding om van hun verslaving af te komen”, zo stelt de Kanter. “Onderzoek leert dat veel minder jongeren beginnen met roken zodra je het aantal tabaksverkooppunten vermindert en de prijzen structureel verhoogt.^8,9Daarnaast valt er mogelijk winst te boeken door (ex-)rokers periodiek uit te nodigen voor een CT-scan. Zo kunnen we longkanker veel eerder ontdekken. Wat de kans op een succesvolle behandeling sterk vergroot.Uit de Amerikaanse National Lung Screening Trial in 2011 bleekdat het risico op overlijden aan longkanker 20% wordtverminderdna screening via CT-scans.¹⁰Ook in Nederland en België is een proefbevolkingsonderzoek gedaan om te kijken in hoe screening met CT-scans helpt om het overlijden aan longkanker te verminderen. De resultaten van deze zogenaamde NELSON studie zijn onlangs gepresenteerd tijdens de WCLC in Toronto. We moeten publicatie hiervan nog wel even afwachten. Maar het lijkt geen gek idee om elk pakje sigaretten met een doelgerichte accijnsverhoging een kwartje duurder te maken. Daar kunnen we zowel een dergelijke screening als de rookstop-begeleiding van financieren. Bovendien zorgen we zo ook nog eens dat er minder kinderen met roken beginnen.” Een verslavingsfonds oprichten waarvan 1 % van de hele omzet van de tabaksindustrie een een fonds voor VWS wordt gestort is een mooie aanvulling: hieruit kunnen campagnes en evidence based rookstop worden betaald.

Tijd dat de politiek wakker wordt en in actie komt.

De Kanter voorziet dat steeds meer longkankerpatiënten met immuuntherapie behandeld gaan worden. “Nu is het vaak nog eerst opereren en aansluitend chemotherapie om de kans op terugkeer van de ziekte te verkleinen. Maar er loopt momenteel een NVALT-studie om te zien wat het effect op de 5-jaars overleving is als je de behandeling uitbreidt met immuuntherapie.¹¹In stadium III behoort immuuntherapie, na een gecombineerde chemo- en radiotherapie, nu al tot de standaard behandeling.¹²Ook is er inmiddels een studie gestart naar het effect bij bestraling met en zonder immuuntherapie en daarna een operatie.¹³Wellicht bereiken we straks nog betere resultaten met gecombineerde immuuntherapieën. Door deze ontwikkelingen verwachten we wél dat de behandelkosten voor longkanker de komende jaren sterk oplopen. Het is dan ook hoog tijd dat de politiek wakker wordt en serieus actie onderneemt. Niet alleen om ervoor te zorgen dat de nieuwe behandelmethoden voor elke longkankerpatiënt betaalbaar en beschikbaar zijn. Maar ook om bevolkingsonderzoek onder (ex)rokers mogelijk te maken. En vooral door via wettelijke maatregelen en doelgerichte accijnsverhogingen het roken te ontmoedigen. Dát is dé manier om longkanker grotendeels de wereld uit te helpen.”

Referenties:

Wanda de Kanter

Extra aandacht voor longkanker in longkanker maand – interview BMS – Wanda de Kanter

Dit delen:

Wanda de Kanter