Zij stikt bijna van benauwdheid en belt midden in de nacht 112. Doodsbenauwd, want ze krijgt het slijm niet meer opgehoest. Haar man staat er machteloos bij, haar kinderen staan in hun pyjamaatjes in de gang met grote ogen naar de indrukwekkende ambulancemedewerkers te kijken, die hun moeder op de brancard tillen. Het is de derde keer dit seizoen. Aan de NIV op de IC.

Hij komt bij uit zijn narcose na een thoracotomie. Na de chemotherapie in combinatie met bestraling heeft de kanker zo goed gereageerd dat er is besloten tot het verwijderen van 2 kwabben van de rechter long. Hij mag al snel naar de afdeling, helaas komt hij twee 2 dagen later terug op de IC met een pneumonie…

Met de ambulance worden elke dag weer vele (jonge) mensen met infarcten voor spoeddotter, herseninfarcten voor trombolyse, gebarsten aneurysmata, pneumoniën, exacerbatie COPD en hartfalen naar de Intensive Care, Coronary Care en de Stroke Unit vervoerd. Hier is het lijden van mensen misschien wel het meest zichtbaar: doodziek, angst voor de dood en de (reële) angst om te stikken. Op de Intensive Care zijn de gevolgen van een in de jeugd opgelopen nicotineverslaving iedere dag zichtbaar. De nachtdienst van artsen en verpleegkundigen kenmerkt zich door dit soort opnames: heftig benauwde mensen, meestal in de nacht. Soms is het een relatief onschuldige aandoening zoals een pneumothorax. Maar zelfs die is vaak vrijwel geheel aan roken gerelateerd.

Tijdens de ambulancerit of op de IC is het niet het juiste moment om over een verslaving te beginnen als je levens aan het redden bent. Stoppen met roken is geen Intensive Care-behandeling.

Maar, niets doen is ook geen optie. Als alle werkers in de gezondheidszorg blijven dweilen met de kraan open zonder naar buiten te treden is dat maatschappelijk onverantwoord. Het risico bestaat op deze manier dat de waarheid collectief wordt weggepoetst, door juist die mensen die weten waar het over gaat. En zo wordt elk individu verantwoordelijk gehouden voor zijn opgelopen ellende. Zoals iemand van de JOVD me onlangs vertelde: jullie artsen moeten eens ophouden mensen te blijven behandelen die ziek zijn geworden door hun eigen gedrag. Jullie zijn verantwoordelijk zolang jullie maar doorgaan.

Laten we ons realiseren dat verreweg het grootste deel van de vermijdbare aandoeningen waar wij, als medewerkers in de Acute Zorg, mee te maken krijgen gerelateerd is aan roken. Dit zijn mensen die vaak op hun twaalfde al nicotineverslaafd zijn geraakt. Willens en wetens verslaafd gemaakt door de tabaksindustrie. En dat twee van de drie gebruikers eraan zal komen te overlijden. Daar kunnen twee instanties verantwoordelijk voor gehouden worden: de tabaksindustrie en de overheid. De laatste geniet van 2,5 miljoen euro aan accijnzen, maar stelt daar niets tegenover. Geen campagnes, geen prijsverhogingen, geen leeftijdshandhaving en geen beperking van reclames en de 60.000 verkooppunten.

Als wij niets doen, wie dan…?

Column Venticare Magazine, juni 2015

Advertentie