http://nos.nl/artikel/2149616-sportgala-video-s-van-de-ode-aan-cruijff-tot-de-nominatievideo-s.htmlIn alle kranten verschijnen ingezonden brieven over de relatie van de schrijver met het voetbal icoon Johan Cruijff. Dit is mijn brief:

Op Facebook stond een persoonlijk aan mij gericht berichtje van een kostschoolvriendin uit de jaren zeventig: “wat heftig van Johan Cruijff, ik weet nog hoe een grote fan je van hem was …” In die jaren ging ik zeker drie keer naar de documentaire 14. Ademloos, verliefd. We keken – het was een gemengd internaat – naar alle voetbalwedstrijden, nationaal of internationaal, we stonden er ’s nachts voor op. Johan Cruijff was onze koning.

Later kwam de legendarische documentaire: En un momenta dado. Ik was duidelijk niet de enige die dit soort heftige gevoelens koesterde voor JC.  Op een managementdag in de RAI over leiderschap trad Stephen Covey op met aansluitend Johan Cruijff. Stephen Covey schreef De zeven eigenschappen van effectief leiderschap, Johan wás die leider.

Zijn filmpje “Ik had twee passies: de één heeft me alles gegeven, de ander me bijna alles afgenomen” is een aanklacht tegen de tabaksindustrie. Dit was na zijn hartinfarct… Toen Pauline Dekker en ik het boek Nederland stopt! met roken (2008) schreven wilden we niets liever dan een interview met Johan Cruijff voor dit boek over hoe híj het stoppen met roken destijds had aangepakt. “Ik heb nog nooit zo achter een man aangelopen”, verzuchtte Pauline, maar het lukte: een prachtig interview en een krachtige oneliner: Stoppen? Dat doe je mentaal!

Op de dag dat ik hoorde dat Johan Cruijff longkanker had was ik erg verdrietig. Wie was dat niet. De telefoon stond niet stil om informatie te krijgen over zijn ziekte. Je kunt onmogelijk informatie geven over iemand met een ziekte die elders door een andere arts wordt behandeld, en vanzelfsprekend al helemaal niet als iemand wél door jou wordt behandeld. Beroepsgeheim is heilig. Diagnose by proxy, dat kan niet en dat mag niet. Je weet het type kanker niet, je weet niet of er mutaties zijn, je weet de behandeling niet en je weet de persoonlijke situatie niet, kortom daar dóe je geen uitspraken over en daar kan je geen uitspraken over doen. Je kan je medeleven uiten en wat vertellen over longkanker in het algemeen. Tegelijkertijd bén je wel longarts en gaan je gedachten met je op de loop. Je leest zijn columns, er spreekt zo veel hoop uit. Je leest dat hij chemotherapie krijgt.. dan weet je: er zijn dus waarschijnlijk geen behandelbare mutaties. Dan lees je dat het goed gaat met hem en dat hij met 2-0 voorstaat. Je spreekt bevriende collega longartsen en je hoopt: zou hij het wel gaan redden? Hij is toch boven elke wet verheven, bij Johan zal het anders gaan, hij zal nog jaren met deze ziekte leven, het wordt misschien wel chronisch… Hoop doet leven.

De dag dat ik hoorde dat hij was overleden zat ik met een groep vrienden. Totale verslagenheid. Uitroepen, hoe kan dat nu, het ging toch zo goed… De enorme schok en ongeloof die dit vroegtijdige overlijden ondanks de behandeling teweegbracht is groot. Ik voelde naast het verdriet boosheid… Zo gaat het met zo veel van de duizenden longkankerpatiënten ieder jaar. Waarom weet niemand dat toch? Longkanker is een ziekte die zo ontzettend vaak voorkomt, binnen het jaar is een groot deel van de patiënten al overleden. De overledenen hebben geen stem meer. Zij kunnen geen filmpjes meer maken tegen die tabaksindustrie. Zo gaat het dus zo vaak en het moet ophouden.

Minstens 85% van alle longkanker is een direct gevolg van tabak. Ooit in de vroege jeugd begonnen met roken. Na vier weken is een kind verslaafd. Verslaafd aan een product dat op elke straathoek voor een paar euro te koop is. Het aantal vrouwen dat aan longkanker overlijdt is verdubbeld en overstijgt het aantal vrouwen dat aan borstkanker overlijdt. Begonnen in de emancipatiegolf, waar de tabaksindustrie hoog heeft ingezet onder het mom van bevrijding.

Zeker de helft van de patiënten is bij het stellen van de diagnose al gestopt met roken. Een ziekte die toen zij in opkomst kwam na het inhaleerbaar maken van tabak en het steeds verslavender werd gemaakt (deadly by design) in de geheime documenten van de tabaksindustrie Zephyr werd genoemd. Zij weet het al 50 jaar en zij gaat door onze kinderen te verleiden te verslaven.

Je gaat het pas zien als je het door hebt.

Alle sterkte voor de familie van Johan.

Advertentie